vrijdag 7 augustus 2015

VeloTilt test rolweerstand 2


Vandaag belooft Windguru.cz een dag met heel weinig wind. Bram Smit is met vakantie en dus maakt Piet Kunis de as om twee Quest wielen aan de wielpoten van de naakte VeloTilt te monteren.
Van de drie Flevobike wielen die standaard ieder met een groot dubbelrijïg hoekcontactlager zijn voorzien blijft nu alleen het voorwiel zoals het was. De twee achterwielen zijn standaard 25 mm velgen met standaard lagers en F-lite banden.


Het is met 26 gr. C lekker warm. De zwakke wind is veranderlijk en komt de ene keer van voren, de volgende keer van achter. Maakt niks uit, we rijden steeds naast elkaar en bij 10 km/u stoppen we gelijk met trappen.


Piet rijdt met de naakte VeloTilt, ik met de Quest van Jan. We maken drie runs noordwaarts en twee in zuidelijke richting. De verschillen met de vorige keer zijn enorm groot. Reed de naakte VeloTilt de vorige keer 38 meter minder uit, nu is dat gemiddeld 16,35 meter. Dit is een verschil van 15%.
De vorige test reed de VeloTilt 35 meter minder ofwel 39% korter uit.


Om ook de mogelijke invloed van de schijfrem uit te sluiten, demonteert Piet de remklauw  en bevestigt het remmetje ergens aan het frame. We maken weer twee testruns. Piet blijkt lang naast me rijden en pas op het laatst loop ik met de Quest nog even verder. Nu blijkt dat de rem ook een duit in het zakje doet. De uitrolafstanden van de VeloTilt verschillen gemiddeld nog maar 10% met die van de Quest.

Als we weer in de werkplaats van Velomobielonderdelen.nl zijn rekenen we de gemiddelden uit en zijn de conclusies snel getrokken. De grote Rollway dubbelrijïge hoekcontactlagers zijn voor tweederde de hoofdoorzaak van de hoge rolweerstand. Ook een blijkbaar licht aanlopende schijfrem is voor eenderde deel mede oorzaak  van de hogere rolweerstand. Als ook het voorwiel zou zijn voorzien van een normaal Quest wiel zullen er vrijwel zeker geen verschillen in rolweerstand zijn.

Dit betekent terug naar de tekentafel. De mooie Flevobike wielen kunnen waarschijnlijk op Marktplaats en moeten we terug naar de bewezen techniek van gewone dubbelgelagerde velomobielwielen.

Blijft nog over de mogelijke verliezen in de aandrijving. Een mooi moment om de nieuwe VeloTilt derailleur in te bouwen. Die heeft zo mogelijk nog minder verlies dan een gewone derailleur.
Voor een test van de aërodynamische eigenschappen broeden we op een methode om de Quest en de VeloTilt naast elkaar op te slepen naar een snelheid van 60 tot 70 km/u en dan de heel lange sleepkabels tegelijk los te laten. Kan mooi achter de Tesla :)

Volgende berichten:
-Blad Tour test met ... pendel
-SuperMango rijdt

17 opmerkingen:

willemveloz@gmail.com zei

Zal de achterstevoren gemonteerde linkerachterband ook nog 1% verschil maken?

raketfiets zei

Mooi werk een grondige wetenschappelijke aanpak en weer een stap verder.
Ik blijf het project met aandacht volgen.

Wim Schermer zei

Nee hoor, nooit een verschil kunnen meten bij de F-lite. Profiel stelt weinig voor.

Wilfred Ketelaar zei

Dat filmpje van twee velomobielen achter een Tesla wil ik wel zien..!

Unknown zei

Hoi Wim,

Dat zijn belangrijke stappen in de goede richting. Tjonge, zo zie je maar, meten blijft belangrijk. Hopelijk gaan we mooie vergelijkingen zien in de nabije toekomst.

Groet,
Henk-Jan

Quezzzt zei

Bij spaakwielen horen ook wieldoekjes of kappen straks bij de snellere testen he Wim :-))

Open spaakwielen ( ook die van Flevobike niet ) lijken om luchtweerstand alleen al niet zo'n goed idee, zelfs als ze voor een groot deel door stroomlijn zijn bedekt. En jij bent de laatste die dat verteld moet worden gezien de uitdossingen van je wedstrijd Quest :-)))))

Zelfs met primitieve helling rolproeven met een strada was dat al meetbaar met consistent 0,5 km/u verschil met/zonder wieldoekjes bij een snelheidje van ~ 40 km/u...

Ben je al hard aan het sparen voor een Tesla model X ? De eerste die een trekhaak mag hebben :-))

Wim Schermer zei

Quezzzt,,
Bij 10 km/u per/u is het hebben van wieldoekjes niet meetbaar. Daarboven is zelfs meetbaar of je wieldoekjes aan de binnenzijde van het wiel hebt.
De Tesla Model S vind ik veel mooier en wat ik niet trekken mag gaat gewoon op het dak mee. Kan ik desnoods 120 km/u waar ik met een aanhanger maar 100 mag :)
Groeten,
Wim

De Bobslee zei

Hallo Wim,

Interessante bevindingen! Dan vraag ik me gelijk af hoe snel een Orca zou kunnen zijn met andere wielen dan de Flevobike gietwielen? Of andere lagers uiteraard......

Groeten, Adri.

rv zei

Het is niet voor niets dat een Quest geen schijfrem heeft... De situatie voor de schijfrem zal in dagelijks gebruik met veel modder e.d. nog een stuk slechter uitvallen.

Wim zei

Tja, daar heeft René wel een punt. Voor zo'n test kun je de rem er wel even afhalen, maar dat lijkt mij onder normale omstandigheden toch niet zo handig. Dat betekent dat je die weerstand toch gewoon zult moeten overwinnen door harder te trappen of in ieder geval meer energie te gebruiken.

Op mijn Roeifiets Carbon Thys 209 heb ik voor en achter ook schrijfremmen, maar voor mij is dat geen woon-werk-verkeer-fiets. In de regen dan hoor je te vaak de schijfrem aanlopen. Als je dan ook nog door modderprut en sneeuw gaat rijden, dan wordt dat alleen maar erger.

Als ik had kunnen kiezen, dan had ik altijd voor velgremmen gekozen. Die zijn de laatste jaren kwalitatief ook steeds beter geworden.

MM Zeeman zei

Op m'n thys 209, waar ik voornamelijk mee woon-werk verkeer rijdt heb ik ook schijfremmen. De betrouwbaarheid In de praktijk is prima. Af en toe hoor je er wel wat zandjes tussen, maar na even remmen is dat snel weg.

Voor mij geen velgremmen meer hoor... daar heb je echt veel meer onderhoud aan. Iedere jaar kostte me dat op m'n oude 222 minstens en nieuw voorwiel en in de natte seizoenen soms iedere week nieuwe remblokjes.

En, niet onbelangrijk, met schijfremmen kun je ook echt remmen als het nat is.

Unknown zei

Hoi wim,

Sorry dat ik me er mee bemoei maar ik ben van mening dat weer eens conclusies trekt die je onmogelijk kan treken omdat je meerdere zaken hebt veranderd tussen twee testen. Het allerbelangrijkste verschil tussen de vorige en deze situatie laat je gemakshalve gewoon weg. Het fijt dat in de vorige situatie je bij elke tilt beweging een spoorbreedte verandering krijgt zal zeker een boel rolweerstand opleveren. In de nieuwe situatie heb je 3 veranderingen tegelijk aangebracht: de wielen, de lagers en de starre as waardoor je geen spoorbreedte verandering meer hebt. Jij zou toch moeten weten dat je bij een goed onderzoek slechts 1 factor tegelijk mag veranderen.
Het valt me dan ook zwaar van je tegen dat je deze conclusies durft te treken uit dit slecht uitgevoerde onderzoek.

Wim Schermer zei

Dag André,
Je leest niet goed. Wij hebben helemaal geen rolweerstandtesten gedaan met een ongelockt systeem. Bij alle testen hebben we met een gelockt systeem gereden. Dat had je ook simpelweg kunnen afleiden uit het gegeven dat we vanaf 10 km/u tot stilstand hebben uitgerold. Dat kan echt niet ongelockt, je valt bij 3 km/u zeker om.
Omdat we in de Flevobike wielen niet snel twee lagers kunnen aanbrengen, hebben we met twee Quest wielen gemeten. Daaruit blijkt zonneklaar dat een enkel dubbelrijïg hoekcontactlager met slepende kunststof afdichting heel veel rolweerstand oplevert. De wielen hebben daar niks mee te maken.
We gaan nu de Flevobike wielen met een dubbel stel lagers uitvoeren en dan opnieuw testen.
Je verwijt dat ik slecht onderzoek zou doen slaat dus nergens op. Het is zeker geen 'fijt', nee zelfs geen feit :)
Groeten,
Wim

Unknown zei

Mijn punt staat nog steeds. Je hebt de wielen, de lagers en de ophanging van de wielen gewijzigd. Hoe weet je zo zeker dat het verschil niet door de starre as veroorzaakt wordt?

Wim Schermer zei

Tikkie eigenwijs André? Als de tiltbeweging is gelocked staan de beide wielpoten muurvast en is er zelfs geen verschil in toe- en uitspoor van de wielen tussen onbelaste en belaste toestand.

Unknown zei

Wel meer dan een tikkie Wim!

Met meer dan 26 jaar ervaring in het Ontwikkelen en produceren van ligfietsen en bijna dagelijks met ontwikkelingen bezig zijn kom je niet echt verder als je alles zonder kritiek als waarheid aan neemt.
Daar komt bij dat ik uit ervaring weet dat een dubbelhoekcontact lager onder belasting zelfs lichter kan lopen dan twee enkele lagers.

Ik durf met 100 procent zekerheid te beweren dat de stijfheid van jullie veerpoot constructie met geen mogelijkheid vergelijkbaar is met de stijfheid van de as die jullie er nu tussen hebben zitten.

Los daar van staat mijn punt nog steeds.
Bij een test mag je nooit meerdere dingen tegelijk veranderen en dan zonder gedegen onderzoek conclusies trekken zoals jij doet.

Misschien toch ook een tikkie eigenwijs Wim?
(al ben ik van mening dat dat vaak juist een goede eigenschap is)

Kees van Malssen, oud-voorzitter NVHPV zei

Laat ik als wetenschapper ook even een duit in het zakje doen: je kunt juist heel goed meerdere dingen tegelijk veranderen en daar conclusies uit trekken. Sterker nog: dat is de enige manier om er achter te komen welke zaken elkaar beinvloeden. Je moet daarvoor echter wel meerdere testen doen, in verschillende combinaties, die door specifieke statistische procedures zijn vastgesteld (het zogenaamde Design of Experiments principe).

Hoewel dat de beste manier is om dingen echt uit te zoeken is het tegelijk een heel lastige manier omdat het een "niet voor de hand liggende" manier van denken vereist.

Op dit moment zitten Wims testen dichter bij de 1-voor-1 methode dan bij een goede DoE. Voorzichtig met conclusies zijn is altijd verstandig.