zaterdag 12 november 2011

Wegligging Quest/Strada/Mango

De titel van dit bericht roept vragen op. Is de wegligging van de Quest, Strada en Mango dan niet goed? Eerlijk antwoord? Nee, die is niet echt goed. Voor veel fietsers is de wegligging van onze geliefde velomobielen uit Dronten overigens geen probleem.
Maar.... hebben jullie dan nooit last van een dribbelend achterwiel? Maakt jullie achterwiel nooit een stapje zijwaarts op slecht wegdek? Natuurlijk wel. Sommige fietsers zijn op slecht wegdek zelfs zoveel dwars uit de flank gegaan dat zij zijn omgeslagen.
Waardoor komt dit? Primair door een te hoge snelheid. De eenvoudige constructie van de vering van onze fietsen speelt daarbij een hoofdrol. De huidige veerpoot bestaat uit een meer of minder krachtige veer en een soort schuim in een glijbus die enigszins als demper werkt. Veert het wiel in dan wordt de vering samengedrukt. Het uitveren verloopt hetzelfde. Het schuim in de glijbus probeert enigermate als demper te werken, maar een echte demper is het niet. Dit betekent dat de wielen op slecht wegdek kunnen gaan stuiteren. Een stuiterend wiel zal in een bocht of zelfs heel licht hellend slecht wegdek naar de buitenkant dribbelen. Dat voelt niet goed aan, je schrikt je rot. Dit is alleen te voorkomen door de snelheid fors te verlagen. Dat is natuurlijk niet aantrekkelijk. Auto's die naast me met dezelfde of zelfs hogere snelheid over dezelfde drempel rijden houden de wielen keurig aan de grond terwijl ik in mijn Quest letterlijk door de lucht vlieg.

Kan dat niet beter? Ja, ik denk dat dat kan. De huidige veerpoot zou moeten worden vervangen door een veerpoot met een echte schokdemper. Als het kan een luchtdemper. Liefst instelbaar zodat de demping karakteristiek kan worden ingesteld op lichaamsgewicht en gewenst gebruik. Dergelijke dempers veren gecontroleerd in, het uitveren verloopt - ook instelbaar - vertraagd. En die demping is een voorwaarde om het wiel aan de grond te houden. Ook bij gladheid zal de fiets veel langer controleerbaar blijven.
Bonus is dat het comfort verbetert. Het biedt ook perspectieven voor snelle fietsers. Voor comfortabel toeren kan de druk in de demper relatief laag zijn, voor wedstrijden verhoog je de druk waardoor de fiets op vlak wegdek minder veer- en demper werking heeft en daardoor sneller is. De moderne dempers in MTB's hebben ook een 'lock out'. Hiermee kun je de vering en demping helemaal vastzetten, op snelle mooie wedstrijdbanen een aantrekkelijke optie voor een maximale snelheid.

Informatie bij Velomobiel.nl leert dat Theo van Andel al met een gedempte Merida LRS demper rijdt. Ymte zal proberen een dergelijke demper voor mij te pakken zien te krijgen.

Bram Smit van Fast Forward Ligfietsen heeft tijdens ROAM angstige momenten gehad toen hij over 'rumble strips' reed en direct daarna volledig uit koers raakte en te nauwer nood omslaan kon voorkomen. Volgens Bram mede veroorzaakt door de beperkte schokdemper werking van zijn Mango. Een Quest rijder is tijdens ROAM over de 'rumble strips' gereden en om gegaan. Hij is daarbij zo gewond geraakt dat ie moest opgeven.
Bram, bekend van zijn Munzo deelbare lage racer en de 'tilting trike', heeft in zijn Mango een gedempte veer ingebouwd. 'Wil ie dat voor Wim ook doen?'. 'Natuurlijk Wim, ik maak er één voor jou ook'. Gisteren laat ie me weten dat ie klaar is en als ik wil mag ik vandaag al langs komen om de inbouw te doen.

Vanmorgen ga ik dus op 'geheime missie' :). Een mooi ritje naar Naarden door een met 4 gr. C nogal koud landschap. Met de comfortabele racekap op leg ik de 52 km in goed anderhalf uur af en tref Bram in zijn kleine maar bijzonder efficiënt ingerichte werkplaats.
Dan blijkt dat de montage in een Quest heel andere koffie is dan in een Mango. Belangrijkste verschil is dat de ophangpunten van de veerpoot van de Quest niet parallel zijn. Je kunt dit mooi zien aan de schuine stand van de demper op de laatste foto.
Dat betekent dat er aan de bovenkant een oog met kogelgewricht moet komen en aan de onderkant ook een kantelbare constructie om de Rock Shox demper goed in te bouwen. Het is een enorm genoegen Bram aan het werk te zien. HIj doet me in alles herinneren aan mijn vader die net zo'n handige bliksem was als Bram. Als de wijzigingen zijn doorgevoerd blijkt dat het vrij dikke demperlichaam door in de weg zittend plaatwerk van de stoelophanging, niet past op het bovenste bevestigingspunt. 'Dan draaien we de demper gewoon om' is de snelle conclusie van Bram.

Het eerste ritje is direct het effect van de demper merkbaar. Op slecht wegdek blijft het achterwiel op de grond. De besturing voelt strakker aan en ik kan direct al sneller een bocht nemen over een planken brugdek. Wel hoor ik een raspend geluid bij het inveren.
Ook zie ik de spanband die ik met schuimrubber om de wielkast trok om resonanties te voorkomen, los op de bodem van de Quest liggen. We leggen de Quest op zijn zij en kijken in de wielkast. Dat ziet er niet goed uit, er zitten scheuren in de opbouw van de wielkast. Om naar huis te kunnen rijden draaien we de demper naar een wat hogere positie. Dat gaat prima en hoewel ik zo nu en dan de band hoor aanlopen, kom ik zonder verdere problemen thuis.

Na het repareren van de wielkast, klusje voor Jan?, kunnen we verder experimenteren met de demper. Bram heeft een idee om de demper toch op het bovenste bevestigingspunt te maken. Dat gaan we volgende week proberen. Ook zal ik een demperpompje aanschaffen om zelf met de verschillende drukken te experimenteren. Wordt vervolgd.